Hout zepen met Zweedse houtzeep
Lijnoliezeep wordt in Zweden traditioneel gebruikt als houtafwerking voor houten vloeren en meubels. Dit wordt ook wel het ‘hout zepen’ genoemd. Bij het zepen van hout worden houten meubels of vloeren behandeld met een of meerdere lagen zeep. De houtzeep trekt de tannine uit de toplaag van het hout waardoor het hout een zachte aanvoelende, lichte afwerking krijgt.
Een zeepafwerking is een zeer natuurlijke en milieuvriendelijke optie voor het afwerken van meubels en vloeren. Het geeft het hout een natuurlijke platina.
Wat is hout zepen?
Lijnolie is een onverzadigde olie, opgebouwd uit vetzuren. Door de olie te laten reageren met loog ontstaat een natuurlijke houtzeep. Bij het zepen van hout trekt deze zeep de tannine uit de toplaag van het hout. Tannines zijn zuren in het hout die het tijdens de oxidatie donker kleuren. Eigenlijk loogt u het hout want de houtzeep maakt het hout alkalisch (= loog).
Bij het zepen van hout wordt zeep ruim aanbracht op het hout, waarna er een natuurlijke logende reactie optreedt. Met de zeepoplossing loogt u uw houten vloer iets want de houtzeep maakt het hout alkalisch (=loog). Door deze loog (met een hoge PH) worden de houtcellen deels doodgemaakt en worden houtsappen zoals tannine (ook wel looizuur genoemd) aan het hout onttrokken. Na het verwijderen van de zeep - die bruiner kleurt tijdens de reactie - ziet de vloer er lichter uit en blijft er een beschermd zeeplaagje achter.
Het effect van houtzeep
Hout dat binnen wordt gebruikt - zoals meubels en vloeren - wordt in Nederland meestal geolied, gelakt of in de was gezet. Hierdoor wordt het hout donkerder. Ook kan de inwerking van licht zorgen voor vergeling.
Door de behandeling met zeep (of loog) wordt het hout niet alleen beschermd, maar blijft de oorspronkelijke houtkleur bewaard. Tegelijkertijd wordt het verkleuren en vergelen door de inwerking van licht vertraagd. Het hout blijft hout, maar voelt zachter aan. U kunt hierna schoonmaken met alleen water, omdat de zeep in kleine mate in de vloer is achtergebleven.
Toepassen van houtzeep
Een zeepafwerking is het meest geschikt voor licht getinte zachthoutsoorten die poreuzer zijn, zoals grenen en douglas en hardhoutsoorten zoals eik. Vooral eik heeft de neiging om bleek te worden, omdat het oxaalzuur in het hout reageert met de zeep.
Een zeepbehaandeling is alleen geschikt om hout te bewerken dat binnen komt te staan. Buiten spoelt de regen de zeep direct weg, waardoor de behandeling teniet wordt gedaan.
Voor- en nadelen van het zepen van hout
Voordelen hout zepen
- Een volledig natuurlijke, milieuvriendelijke behandeling. De zeep is biologisch afbreekbaar, zonder parfumtoevoegingen. Onze houtzeep wordt gemaakt in Zweden, van Zweedse lijnzaadolie (lijnolie).
- De mooie authentieke houtuitstraling blijft behouden. In tegenstelling tot olie of wax maakt de zeep het hout niet donker. Er komt geen glans over het hout.
Nadelen hout zepen
- Het is niet slijtvast of vlekbestendig. Het hout blijft het hout, zonder krasvaste laklaag. Als je morst zul je dit meteen moeten opruimen om vlekken te voorkomen.
- Je zult de behandeling regelmatig moeten herhalen. Net als bij olie- en wasafwerkingen, heeft zeep veel onderhoud en verzorging nodig.
Bij het zepen van hout past de Scandinavische levenswijze: draag geen schoenen in huis. In Zweden heeft iedereen slofjes voor binnen gebruik - ook voor gasten! Hierdoor worden gezeepte vloeren - en såpabehandlat golv op zijn Zweeds - veel minder intensief gebruikt. Een gezeepte vloer is daardoor minder geschikt zijn voor keukens en dergelijke.
"Wauw wat was het leuk om dit kinderstoeltje van de krinloopwinkel te renoveren. Het was een oud, bruin ding, maar is nu een supermooi meubeltje. Ik heb op advies de lijnoliezeep onverdund op het hout aangebracht en een halfuurtje laten intrekken. Je zag al heel snel hoe het bruine uit het hout in de zeep trok, zeker nadat ik er met een natte kwast overheen wreef. Heel indrukwekend! Na afpsoelen zag je direct dat het hout veel lichter was. Die lijnoliezeep is een wondermiddel!" Lees meer ⇢
Hout zepen stap voor stap
Houdt rekening met een verbruik van 1 fles (1L) voor 25 m2 per behandeling. De hoeveelheid behandelingen hangt af van de houtsoort en het gewenste resultaat.
Een stappenplan voor het zepen van een houten vloer of meubelstuk.
- Hout voorbehandelen
Het toepassen van houtzeep kan alleen op nieuw hout, of hout dat terug is gebracht in onbehandelde staat - bijvoorbeeld door te schuren. Voor de toepassing dient u altijd fijn te schuren om het hout weer ontvankelijk te maken voor houtzeep. Ook moet alle vet, was en olie volledig worden verwijderd. Dit kunt u doen door eerst regulier te ontvetten met Polarsken.
- Gebruiksvoorschriften
Onderverdunde zeep kan de huid uitdrogen. Gebruik handschoenen bij een gevoelige huid. Let op uw ogen, want de zeep is een irriterend middel. Lees ook de veiligsheidsinformatie onderaan de pagina.
- Aanbrengen van de zeep
Gebruik een geconcentreerde houtzeep oplossing van 1 deel zeep op 4 delen water. Breng gelijkmatig aan en verdeel over het oppervlak. Ze zeep zal waarschijnlijk wat bruinig kleuren. Hoe meer tannine in het hout (bijv. eiken) hoe bruiner.
- Afspoelen
Spoel na enige minuten goed na met koud water.
- Herhalen van de behandeling
Deze behandeling 2-3 maal herhalen. Voor een hoogwaardig oppervlak evt. tussenschuren met een fijne korrel.
- Alternatieve methode
De zeep kan ook onverdund met een doek of boenmachine ingemasseerd worden. U heeft in dit geval maar 1 behandeling nodig.
Breng de zeep zo gelijkmatig mogelijk op de vloer aan met een brede borstel. Zolang de vloer zeep opneemt, blijft u toevoegen, d.w.z. u gaat door tot het hout verzadigd is. Overtollig zeep kan worden weggeborsteld als de zeep droogt. Je borstelt dan tegen de richting van de vezels in om geen krassen te maken op de zachte delen van het hout.
Wanneer de vloerzeep volledig is opgenomen en het oppervlak volledig droog is, kunt u polijsten met een schrobmachine met een fijnkorrelige buff.
Het verbruik ligt in dit geval hoger: 1 liter dekt 5-10 m2, afhankelijk van houtsoort en -structuur. De zeep trekt er dieper in waardoor de vloer veel langer in gezeepte staat blijft.
In het begin van het proces zou de vloer een gele tint kunnen krijgen en er kunnen zelfs wat spikkels optreden. De gele kleur en eventuele vlekkerigheid zullen na verloop van tijd vervagen. Regelmatig de vloeren dweilen met koud water versnelt het proces.
Houd er rekening mee dat een lijnoliezeep-behandeling aluminium kan aantasten.
Reinigen en onderhoud van gezeepte oppervlakken
Er blijft een laagje lijnolie achter tijdens het zepen. U kunt de eerste keren dus enkel met water schoonmaken, de zeep zit al in het hout. Gebruik koud water.
Als u merkt dat de zeep uit het hout verdwenen is, kunt u een lagere concentratie Polarsken gebruiken om uw gezeepte vloer te reinigen en de vergeling tegen te gaan. U kunt de zeep dan 1 op 30 verdunnen en deze als houtreiniger gebruiken.
Een met houtzeep behandelde vloer is niet slijt- en vlekbestendig. Loop er bij voorkeur met pantoffels ("tofflor") overheen en verwijder gemaakte vlekken direct.
Herhaling van het zepen
De zeep-behandeling moet regelmatig - na enkele weken tot maanden - herhaald worden, anders wordt het hout snel te schraal en gevoelig voor vuil en verliest de houtzeep zijn werking.
Hout zepen of behandeling met loog?
Een alternatief voor het zepen met houtzeep, is werken met houtloog. Dit is echter bijzonder agressief.
Logen met behulp van lijnoliezeep is veel milder dan met loog. Houtzeep Polarsken is waterverdunbaar en verwerkt heel gemakkelijk. In Zweden wordt dit logen ook wel “luten” genoemd. De PH van een loog met soda is 14. Een loogoplossing is dus zeer aggressief. U kunt het gemakkelijk zelf maken met soda of natriumhydroxide. Een oplossing van Polarsken lijnoliezeep heeft een PH van 8 – 10 waardoor het loogproces langzamer, maar veel milder en gecontroleerder verloopt.
Houtzeep samenstelling
Lijnolie is een onverzadigde olie die opgebouwd is uit vetzuren. Door de olie te laten reageren met loog ontstaat een natuurlijke houtzeep. Polarsken wordt gemaakt van gezuiverde en ontgomde rauwe lijnolie uit Zweden. Een puur natuurlijk product, zonder toevoegingen. Milieuvriendelijk. Biologisch afbreekbaar. Zonder parfum toevoeging.
Veiligheidsinformatie Polarsken lijnoliezeep/houtzeep
Buiten het bereik van kinderen houden. Veroorzaakt ernstige oogirritatie.
Oogbescherming, gelaatsbescherming dragen.
Bij contact met de ogen voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten; contactlenzen verwijderen, indien mogelijk; blijven spoelen
Bij aanhoudende oogirritatie: een arts raadplegen.
Bij het inwinnen van medisch advies etiket tonen.
Bevat Benzisothiazolinone. Kan een allergische reactie veroorzaken.
Consumentenhulplijn +(31)6 55 333 165 Witte Paal 304a 1742 LD Schagen Nederland
Wilt u persoonlijk deskundig advies?
Stuur een e-mail
Lees ook al onze uitgebreide verfadviezen.
Vraag een gratis kleurenkaart aan.